เมื่อปี ๒๕๑๔ อาจารย์หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ได้เล่าเรื่อง

ที่ ท่านประทับใจจากการ ที่ ท่านได้ไปดูภาพยนต์เรื่องหนึ่งไว้ใน

หนังสือพิมพ์สยามรัฐ คอลัมภ์สยามรัฐหน้า ๕ ฉบับลงวันที่ ๔ มีนาคม ๒๕๑๔

*********************************************

ท่านเล่าให้ฟังว่า ความประทับใจนั้นไม่ได้เกิดจาก เนื้อหา หรือ ดารา

ใน ภาพยนต์ เรื่องนั้น … หากแต่เกิดจากคนที่มาดูหนังคนหนึ่ง

ผู้หญิงไทยตัวเล็กเล็ก ซึ่งมากับฟารั้งตัวอ้วนอ้วนพอเห็นก็รู้ว่า

เธอมีอาชีพอย่างไหน … จะต้องกราบขอโทษผู้หญิงคนนั้นไว้เสียก่อนว่า

พอมองปราดเดียวก็รู้ว่าก็รู้ว่าเธอมีอาชีพที่จะต้องเรียกสุภาพที่สุดว่า

“เมียเช่า” แต่ไม่ได้เช่านานนาน เช่าเพียงแค่ชั่วครั้งชั่วคราวเท่านั้น

*********************************************

เหตุการณ์สำคัญมาเกิดขึ้นตอนหนังจบ เมื่อหนังจบฟารั้งก็ลุกขึ้นยืน

จะรีบกลับไม่ยืนรอเคารพพระบรมรูป และ เพลงสรรเสริญพระบารมี

แต่ผู้หญิงไทยคนนั้นไม่ยอมลุกขึ้นด้วยนั่งเฉยเสีย ฟารั้งจึงลงนั่งใหม่

พูดออกไม้ออกมือว่าจะนั่งรอไปทำไม ผู้หญิงไทยส่ายหัวดิก

แล้วตอบเป็นภาษาฟารั้งกระท่อนกระแท่นว่าจะรอเคารพพระบรมรูป

ฟารั้ง ไม่เข้าใจเลยออกเสียงดังเอะอะบอกว่า เสียเวลา

ผู้หญิงไทยตอบกลับอย่างชัดถ้อยชัดคำว่า “My King” ในหลวงของฉัน

ฟารั้งนิ่งเหมือนถูกทุบ อึดใจเดียวทางโรงภาพยนต์ก็ฉายพระบรมรูป

และ เสียงเพลงสรรเสริญพระบารมีก็ดังขึ้น ผู้หญิงคนนั้นยืนตรงอย่างภาคภูมิ

ตาจ้องไปที่พระบรมรูปจนเสียงเพลงสรรเสริญหยุดลง

ความเป็นไทย เอกราชของชาติไทย เกียรติภูมิของคนไทย

ความจงรักภักดี ทุกอย่างปรากฏต่อหน้าต่อตาผมขณะนั้น

*********************************************

คนเรานั้นเกิดมาชาติหนึ่งจะใช้มือ ใช้เท้า หรือ อวัยวะอื่นใด

ทำมาหากินก็เป็นเรื่องของแต่ละคน แล้วแต่โชควาสนา

ผม เห็นมาหลายคนแล้วควรค่าแก่การเคารพก็มากมาย

แต่ความเคารพในเกียรติของผู้หญิงที่ถูกสังคมดูหมิ่นคนนั้น

เกิดขึ้นเพราะเกียรติของเธอคือความเป็นไทย … ความเป็นไทยที่

ปู่ยาตายายของเธอและของผมได้ช่วยกันรักษาร่วมกันมา

จนถึงทุกวันนี้ … ความเป็นไทยที่ทำให้ชนชาติอื่นต่องยำเกรง

และ ความเป็นคนไทยที่ทำให้คนไทยคนที่เป็นคนไทยด้วยกัน

ต้องเคารพอย่างสูงสุดต้องตื้นตันใจเมื่อได้ประสพพบเห็น

ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช

*********************************************